EGURALDIA ETA KLIMA

EGURALDIA ETA KLIMA

Eguraldia: Une eta toki jakin bateko egoera atmosferikoa deskribatsen du.

Klima: Eskualde batean luzaroan nagusitu ohi den eguraldia da.

Meteorologoek datu atmosferikoak jasotzeko hainbat aparatu erabiltzen dituzte.

Publiometroak toki eta denbora tarte jakin batean botatzen dituen prezipitazio kantitatea neurtzen du.

Zentro meteorologikoetan eroritako prezipitazioak jaso eta neurtzeko erabiltzen da.

Plubiometroa goiko aldean letoizko(latón) ertz ebakitzailea duen zutikako ontzi zilindriko ireki batek osatzen du. Zilindroak beheko aldetik inbutu koniko baten itxura hartzen du, eta inbutuaren muturrean zipotz bat izan ohi du, irekitakoan epe jakin batean jasotako euri guztia ontzi graduatuetara igarotzeko.

Termometroak toki jakin batean dagoen  tenperatura adierazten du, hau da, termometroa tenperatura neurtzeko tresna da.

Termometroaren funtzionamendua material desberdinen dilatazioan oinarritzen da. Orain arte merkuriozko termometroak oso erabiliak izan dira, baina orain debekatuta daude, merkurioren eragin kutsakorragatik.

Gaur egun, termometro digital elektronikoak erabiliagoak dira.

Tenperatura neurtzeko eskala desberdinak daude: Kelvin, Celsius eta Fahrenheit.

Celsius, Anders (1701-1744)

Astronomo eta fisikari suediarra Uppsalan jaio zen. Bere familian zientziarako zaletasuna zegoen, aita eta aitona matematikari eta osaba botanikari izan zituen.

Celsiusek tenperatura-eskala berria proposatu zuen. Uraren izozte-puntua eta irakite-puntua hartu zituen eskalako mutur gisa eta tartea ehun zati berdinetan banatu zuen.

1948an Celsius eskala deitzea erabaki zen eta "Celsius gradua" esanda askotan adierazten dira tenperaturak, baina ez da ahaztu behar "gradu zentigradu" esaera ere oraindik oso erabilia dela. °C da bere ikurra.

Celsius eskalaz gain, beste bi ere badira tenperatura neurtzeko. Bata Kelvinena (K ikurra erabiltzen da); bestea Fahrenheit eskala (°F) ere erabiltzen da, Ameriketan batez ere.

Anemometroak haizearen abiadura neurtzen du.

Haize orratzak haizeak zer norabideetan jotzen duen adierazten du.

Barometroa atmosferako presioa neurtzeko tresna da.

Beste tresna batzuk daude: satelite meteorologikoak, ordenagailuak, eguraldi mapak eta abar.